Η διπλωματία απέτυχε. Το λόγο τώρα έχουν τα όπλα. Μετά την απρόκλητη εισβολή των Θηβαίων στις Πλαταιές, που εξελίχθηκε σε τραγωδία με τρεις πράξεις, αρχίζει ένας πόλεμος μακροχρόνιος με ολέθριες συνέπειες για την Ελλάδα. Πριν εισβάλουν οι Πελοποννήσιοι στην Αττική, ο Θουκυδίδης, μας δίνει τις συμμαχίες των ελληνικών πόλεων και τις δυνάμεις των εμπολέμων. Ακολουθούν οι εχθροπραξίες και ο Επιτάφιος του Περικλή, που αποτελεί ύμνο προς τη δημοκρατία. Στη συνέχεια έχουμε την περιγραφή του λοιμού που είχε ενσκήψει στην Αθήνα, το πρώτο ρεπορτάζ για θέματα δημόσιας υγείας. Ακολουθεί η αναμέτρηση Αθηναίων – Σπαρτιατών στον κόλπο της Πάτρας και στη Ναύπακτο.